گاهی خشم انسان خشمگین، سبب می شود او به گناهان دیگری چون انتقام خواهی، کینه جویی، حسد و... کشیده شود. چنان که حضرت علی علیه السلام می فرماید: «آگاه باش که خشم و غضب تو را به ارتکاب گناه وادار نکند؛ چرا که در نتیجه خشمت شفا می یابی، ولی دینت بیمار می گردد».
سعید سواراتوبوس است و در حال رفتن به جلسه امتحان نهایی ازمسیر پر ترافیک شهر است.وازدیررسیدن به جلسه امتحان نگران است که درهمین حین، ماشین جلویی دچارمشکل فنی می شود و راه عبور اتوبوس را می بندد.
پیامبر اسلام (ص) در مورد خشم و شیوه های مدیریت آن راهکارهایی ارائه کرده اند که در اینجا به ذکر چند حدیث گوهربار اشاره می نماییم:
رسول خدامی فرمایند
خشم از شیطان و شیطان از آتش افریده شده است و آتش با آب خاموش میشود پس هر گاه یکی از شما به خشم امد وضو بگیرد.
جمله خشم از کبر خیزد از تکبر پاک شو
گر نخواهی کبر را رو بی‌تکبر خاک شو
خشم هرگز برنخیزد جز ز کبر و ما و من
هر دو را چون نردبان زیر آر و بر افلاک شو
هر کجا تو خشم دیدی کبر را در خشم جو
گر خوشی با این دو مارت خود برو ضحاک شو
گر ز کبر و خشم بیزاری برو کنجی بخست
ور ز کبر و خشم دلشادی برو غمناک شو
خشم سگساران رها کن خشم از شیران ببین
خشم از شیران چو دیدی سر بنه شیشاک شو
لقمه شیرین که از وی خشم انگیزان مخور
لقمه از لولاک گیر و بنده لولاک شو
رو تو قصاب هوا شو کبر و کین را خون بریز
چند باشی خفته زیر این دو سگ چالاک شو
منبع:سایت غزلستان
اینکه گاهی در زندگی عصبانی شویم،کاملا طبیعی و عادی است؛چرا کا در برخی مواقع حتی موارد کوچک ام می توانند ما را تحریک کنند.متاسفانه خشم و عصبانیت احساساتی هستند که به سختی می توان آنها را کنترل کرد اما به به کار گیری چند روش کارآمد می توان تلاشی سودمند در جهت کنترل این احساسات کرد.
ما معمولا فکر می‌کنیم خشم، یک هیجان منفی و وحشیانه است اما تحقیقات علمی نشان می‌دهد خشم و عصبانیت هم فواید خودش را دارد.
نوزاد انسان، ناراحتی های معدودی دارد ؛ او یا گرسنه است ،یا دردی را احساس می کند و او برای ابراز ناراحتی خود ، یک راه را به طور غریزی بلد است: گریه می کند و فریاد می کشد
روزی یکی از بستگان امام سجاد(ع) در حضور جمعی ، بر سر موضوعی بر امام سجاد(ع) سخنان نامناسب گفت.
براساس تعریف دکتر چارلز اسپیلبرگر روان شناسی که متخصص مطالعه خشم است: «خشم حالتی عاطفی است که از نظر شدت از تحریک ملایم تا عصبانیت شدید تغییر می کند.» مانند سایر عواطف همراه با تغییرات فیزیولوژیکی و زیست شناختی است. وقتی عصبانی می شوید.
مقدمه ای برای کتاب:
نویسنده در کتاب حاضر که به صورت گفت و شنودی و مکالمه ای تنظیم شده است، سعی در تعیین نسبت واقعی بین فلسفه سیاست و خشونت دارد و سعی دارد نشان دهد که واقعا چه رابطه‌ای بین این سه برقرار است. از این‌رو نویسنده به انتقاد از کسانی می‌پردازد که نسبت بین این سه را به گونه‌ای دیگر تبیین کرده‌اند.
مطالعه منابع اسلامى در مورد شیوه هاى مهار خشم نشان مى دهد که 1400 سال پیش، اسلام راهبردهاى مقابله اى بسیار مناسبى را در اختیار انسان گذاشته است و همه آنها را تحت عنوان کظم غیظ مطرح مى نماید. در منابع متعدد بر آن تأکید نموده است. ائمه اطهارو پیشوایان دینى ما همواره در سیره عملى خود آن را نشان داده اند.
از نظر صاحب نظران روان شناسی نظیر فروید و لورنز معتقدند:پرخاشگرى رفتارى است که ریشه در ذات و فطرت انسان دارد. این دو معتقدند: پرخاشگرى به عنوان یک نیروى نهفته در انسان داراى حالت هیدرولیکى است که به تدریج در شخص متراکم و فشرده مى شود و سرانجام نیاز به تخلیه پیدا مى کند. به نظر لورنز، اگر چنین انرژى به شکل مطلوب و صحیح مثلاً از طریق ورزش ها و بازى ها تخلیه شود، جنبه سازندگى خواهد داشت.
در متون اسلامى خشم را به غضب و غیظ تعبیر مى کنند. دانشمندان و علماى اسلامى، خشم را یکى از نعمت هاى بزرگ خداوند مى دانند که در وجود انسان ها به ودیعه نهاده شده است و به واسطه آن انسان براى بقاى خویش، در برابر ناملایمات طبیعت تلاش مى کند و به بازسازى و آبادى دنیا و آخرتش مشغول مى شود. جهاد با دشمنان، حفظ نظام بشر، امر به معروف و نهى از منکر، اجراى تعزیرات، دفاع از جان و مال و جهاد با نفس، فقط به کمک و یارى این غریزه ممکن مى گردد.
خشم،یکى از هیجان هاى شدید انسان است که از حس صیانت نفس ریشه گرفته و حالتى است که در آن شخص به وضع تعرض درمى آید و براى مقابله با عوامل تهدید آماده مى شود (شکیباپور، 1369). جان مارشال ریو مى نویسد:
هیجان ها از بزرگ ترین نعمت هاى الهى هستند که در انسان به ودیعت نهاده شده اند. زندگى بدون آنها بى روح، تیره و تار مى نماید. سلامت روانى و عقلانى انسان ها تا حد زیادى به سلامت هیجانى وابسته است. وضعیت هیجانى مى تواند قضاوت هاى فرد در مورد رفتارهاى خود و دیگران و نیز چگونگى برخوردهاى اجتماعى وى را تحت تأثیر قرار دهد.
بازشناسى، تنظیم، کنترل و مقابله با هیجان ها از دیرباز در روان شناسى مورد بحث بوده است. اسلام نیز براى کنترل صحیح خشم، صفت «کظم غیظ» را به کار برده و افراد را به فرو خوردن و مدیریت آن دعوت نموده است.
دریافت فیلم
